Nieuw! Luister nu aflevering 4: Zorg voor kanker van onze podcastserie Zorgopname!

Voor veel aandoeningen en behandelingen kunt u terecht bij Adrz. Maar voor specialistische behandelingen die wij niet aanbieden, verwijzen we u door naar Erasmus MC. Patiënten zijn door deze nauwe samenwerking snel in Rotterdam. Dat werkt twee kanten op: zo kan het ook zijn dat een specialistische behandeling waarvoor patiënten naar Rotterdam moeten, door onze samenwerking in Goes gegeven kan worden. In de rubriek ‘Academische zorg’ dit keer aandacht voor immunotherapie bij longkankerpatiënten.

Puur gericht op het afweersysteem

Professor Joachim Aerts, hoofd Longgeneeskunde in Erasmus MC legt uit hoe immunotherapie werkt: ‘Immunotherapie stimuleert een afweerreactie tegen kankercellen. De behandeling versterkt of verandert het eigen afweersysteem, zodat het de kankercellen beter kan doden. De behandeling werkt niet direct in op de tumor, zoals bij chemotherapie, maar is puur gericht op het afweersysteem. We kunnen immunotherapie toepassen bij patiënten met uitgezaaide niet-kleincellige longkanker, die eerder zijn behandeld met chemotherapie, maar daar geen baat meer bij hebben. Deze patiënten komen de ene week voor een afspraak met de behandelend arts, de andere week voor de behandeling zelf. Een intensief traject voor patiënten die al een heel traject achter de rug hebben. Het is daarom heel fijn dat Zeeuwse patiënten die deze behandeling krijgen nu terecht kunnen in Goes.’

Minder bijwerkingen dan chemotherapie

Hoe dit werkt, leggen longartsen Jorien Minnema van Erasmus MC en Keetie van Loenhout van Adrz uit. Keetie: ‘Patiënten die in aanmerking komen voor immunotherapie gaan eens in de twee weken driekwartier aan het infuus. Vaak combineren we de afspraak met een consult bij de longarts. Voor deze behandeling heen en weer naar Rotterdam is erg belastend. Daarom zijn we ongeveer een jaar geleden samen met onze collega’s van Erasmus MC gaan kijken naar het aanbieden van de therapie in Goes.’ Jorien vult aan: ‘Immunotherapie geeft minder bijwerkingen dan chemotherapie, maar de bijwerkingen die op kunnen treden, kunnen ernstig zijn. In verschillende universitaire centra is er veel kennis opgedaan over de therapie. Nu we heel veel weten over immunotherapie, kan de behandeling naar andere centra worden overgebracht. Het toepassen in Goes is daar een mooi voorbeeld van.’

Op alle vlakken ervaring opdoen

‘Het is natuurlijk een kans voor ons om samen met Erasmus MC deze therapie in Zeeland vorm te geven. Het mooie van deze samenwerking is dat we op alle vlakken in de behandeling ervaring op kunnen doen. Wij als longartsen, maar ook onze collega’s van de oncologische dagbehandeling en onze longverpleegkundigen krijgen binnen deze samenwerking alle ruimte om straks klaar te zijn om immunotherapie zelfstandig aan te bieden en meer Zeeuwse patiënten te helpen’, aldus Keetie.

Therapie geneest niet, maar controleert

Professor Aerts benadrukt dat immunotherapie nu werkt bij ongeveer twintig procent van de longkankerpatiënten: ‘Helaas is immunotherapie maar effectief voor ongeveer twintig procent van de longkankerpatiënten. We doen op dit moment onderzoek naar hoe we ervoor kunnen zorgen dat de therapie bij meer patiënten aanslaat.’ Dokter Minnema vult aan dat de therapie de longkanker niet geneest, maar controleert: ‘De immunotherapie zorgt ervoor dat het lichaam kwaadaardige cellen, die aan de aandacht zijn ontsnapt, weer herkent. Feit is dat immunotherapie de kanker niet volledig weg krijgt. Als de therapie aanslaat, wordt ongeveer twee jaar immunotherapie toegepast. We zien dan vaak dat de ziekte onder controle blijft zonder de medicijnen toe te dienen. Gaan de kankercellen dan toch weer groeien, dan bekijken we of we opnieuw met een behandeling moeten beginnen. Dat is in de meeste gevallen niet dezelfde immunotherapie.’