Mensen die een diëtist bezoeken, doen dit vaak om af te vallen. De zeven diëtistes van Adrz zijn echter met heel andere dingen bezig: ‘Wij kijken of mensen niet ondervoed zijn en of ze wel voldoende conditie hebben om een operatie of behandeling te ondergaan.’ Lilian Barzilay en Tamara van Belle vertellen over hun werk.
Moeite met kauwen en slikken
Bij patiënten die naar het ziekenhuis komen, speelt ondervoeding vaak een rol. Ziekte heeft ze beroofd van hun eetlust of ze hebben moeite gekregen met kauwen en slikken. Dit kan leiden tot eiwittekorten, wat weer gevolgen heeft voor de spieren. Vaak gaat dit gepaard met minder bewegen, waardoor de spiermassa afneemt, met alle gevolgen van dien.
Ondervoeding speelt meestal bij ouderen
‘Een paar jaar geleden ging het om 25 tot 40 procent van de patiënten die bij opname ondervoed waren. De kwestie heeft nu meer aandacht gekregen en daardoor zijn de percentages wat gezakt: landelijk 15 tot 25 procent, bij Adrz 16 procent’, vertelt Lilian. ‘Ondervoeding speelt meestal bij ouderen, maar we zien het ook bij jongeren, bijvoorbeeld als zij problemen hebben met hun darmen of lever.’
Screening door verpleegkundige
‘Iedereen die voor een opname naar het ziekenhuis komt, wordt door een verpleegkundige gescreend’, zegt Tamara. ‘Als blijkt dat de voedingstoestand niet goed is, worden wij diëtisten erbij gehaald.’
Goede conditie voor operatie
‘Verlies van spiermassa kan heel snel gaan. Als je maar een paar dagen in bed ligt, ben je al een deel van je spierkracht kwijt. Punt is dat een goede conditie vereist is om een operatie te ondergaan. Als je erg verzwakt bent, wordt een operatie een stuk riskanter. Je weerstand is afgenomen, en de kans op complicaties is gegroeid. Het komt voor dat een operatie om die reden wordt afgeblazen.’
Gemotiveerde patiënten
‘Ondervoede patiënten zijn zich van de ondervoeding vaak goed bewust’, zegt Lilian, ‘en ze zijn gemotiveerd om ermee aan de slag te gaan. Mensen met kanker bijvoorbeeld die reuk en smaak hebben verloren, zijn blij ons te zien, om te horen hoe ze kunnen blijven eten.’
Eenvoudige maatregelen
Maatregelen bij ondervoeding kunnen eenvoudig zijn. Er wordt gestart met energie en eiwitrijke maaltijden en tussendoortjes. Is dat niet voldoende, dan is drinkvoeding mogelijk. Dit levert extra eiwitten, vitaminen en mineralen. Maar het kan ook veel verder gaan. Bij sondevoeding wordt het eten via een slangetje door de neus naar de maag geleid. En als de problemen in de darmen zitten, wordt het eten via een infuus rechtstreeks in de bloedbaan gebracht. Alles om de patiënt weer op krachten te brengen.