Pneumothorax (klaplong)
We spreken van een klaplong als er geen lucht meer zit in (een deel van) een long. Meestal is dat het gevolg van een gaatje in de buitenkant van een long, In de plaats daarvan zit er lucht tussen de long en de borstkas, in de borstholte.
Hoe en waarom?
Hoe komt het dat er geen lucht meer in de long zit, en waarom valt een long samen? Longen zijn net ballonnen en hebben daarom de natuurlijke neiging om leeg te lopen. Normaal kan dat niet, omdat ze als het ware plakken aan de binnenkant van de borstholte. Aan de buitenkant van de longen en op de binnenkant van de borstholte zitten vliezen, de pleurabladen. Normaal glijden deze vliezen soepel over elkaar door een heel dun laagje vloeistof ertussen.
Door een lichte onderdruk in de borstholte kan de long niet in elkaar zakken. Maar soms valt deze onderdruk weg, bijvoorbeeld door een gaatje in de long of in de borstkas. In die situatie vult de ruimte tussen de long en de borstkaswand zich met lucht, de onderdruk valt weg en de long zal leeglopen, waardoor de long als het ware in elkaar klapt. Vandaar de naam klaplong.
Symptomen
De klachten bij een klaplong ontstaan meestal vrij plotseling. De meeste mensen met een klaplong hebben last van:
- Pijn aan de kant van de klaplong
- Benauwdheid
De pijn begint vaak met steken, maar kan later ook continu aanwezig zijn. De meeste klachten worden vanzelf binnen een dag minder. Zelfs als er niets aan de klaplong is gedaan.
Oorzaken
Soms is er geen duidelijke oorzaak. Jonge mannen met een lange slanke gestalte hebben een groter risico op een klaplong. Een klaplong kan ook gevolg zijn van een longaandoening zoals longemfyseem. Ook roken (met name wiet roken), duiken met perslucht of vliegen zonder drukcabine kunnen oorzaak van een klaplong zijn. Een klaplong kan ook optreden als complicatie na een behandeling van een arts. Verder kan een ongeluk of messteek oorzaak zijn van een klaplong.
Behandeling
Desoort behandeling is afhankelijk van de grootte van de klaplong. Als de long niet helemaal is ingeklapt, is het voldoende als u rust houdt. De long zal dan vanzelf herstellen. Bij een grotere klaplong is vaak een ingreep nodig. Er zijn dan twee mogelijkheden, afhankelijk van uw situatie:
- Om de lucht uit de borstholte te laten ontsnappen plaatst de arts een slangetje (drain) tussen twee ribben. Dit gebeurt onder plaatselijke verdoving. De long zal meestal direct weer ontplooien, waarna u zich snel beter voelt. Omdat het gaatje in de long meestal niet direct dicht gaat, moet het slangetje meestal een paar dagen in de borstholte blijven zitten. Als het gaatje dicht is, wordt de drain verwijderd. De meeste patiënten kunnen na drie tot zeven dagen het ziekenhuis weer verlaten. De kans dat er in de toekomst opnieuw een klaplong optreedt is ongeveer 30 tot 40%.
- Om de kans op een nieuwe klaplong te verkleinen, kan de arts als het gaatje dicht is, de longvliezen ‘plakken’. De arts brengt dan talkpoeder in de borstholte. Hierdoor worden de longvliezen als het ware aan elkaar geplakt. De kans dat u hierna opnieuw een klaplong krijgt, is dan 4 tot 8%. Omdat deze behandeling pijnlijk is, krijgt u goede pijnbestrijding door een injectie of door een zogenoemde epiduraalkatheter in de rug. Als gekozen wordt voor aanvullend ‘plakken’, duurt de opname enkele dagen langer.
- In plaats van talkage zoals hierboven beschreven, kan ook gekozen worden voor een chirurgische behandeling. Hierbij wordt dmv 3 gaatjes in de borstwand door de chirurg het vlies aan de binnenzijde van de borstwand opgeruwd waardoor er een soort schaafwond ontstaat. Dit zorgt uiteindelijk ook voor een verkleving van de longvliezen waardoor de kans op een klaplong afneemt tot 3-5%. Voor deze behandeling moet u onder narcose.
Leefregels na (pleurodese bij) een pneumothorax
- Niet roken.
- Gedurende zes weken niet zwaar tillen.
- Gedurende zes weken niet sporten of vliegen.
- Gedurende zes weken geen blaasinstrumenten bespelen.
- Diepzeeduiken wordt afgeraden voor de rest van uw leven.
- Bezigheden zoals lopen en fietsen opbouwen, in overleg met de longarts.
- Gedurende zes weken geen zwaar huishoudelijk werk doen, zoals stofzuigen en ramen zemen.
Contact
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of ontstaan er na de behandeling onverhoopt problemen waarover u zich zorgen maakt, dan kunt u bellen naar afdeling Longgeneeskunde via de receptie van Adrz 088 125 00 00.
Als u de afdeling niet kunt bereiken, kunt u bellen naar de Receptie van Adrz via 088 125 00 00.
Wilt u een afspraak maken, annuleren of verzetten? Neem dan contact op via het contactformulier. Deze wordt vaak dezelfde werkdag nog in behandeling genomen. U kunt op werkdagen tussen 8.00 uur en 13.00 uur ook telefonisch contact opnemen met de Afspraakcentrale via 088 125 00 00, kies in het keuzemenu voor optie 1.