Liever post digitaal ontvangen? Bekijk hier de instructie!

Deze folder geeft u informatie over MCT-dieet. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Vetten

Vet uit voeding levert calorieën. Vet is dus een belangrijke bron van energie voor het lichaam. Vetten zijn opgebouwd uit vetzuurketens die lang, middellang of kort kunnen zijn. De lange vetzuurketens (LCT = Long Chain Triglycerides) komen het meeste voor in de voeding. Middellange vetzuurketens worden aangeduid als MCT (Medium Chain Triglycerides). Deze ketens gedragen zich in het lichaam anders dan de LCT.

Waarom een MCT-dieet?

Een MCT-dieet is nodig wanneer de opname van vetten door de darmen verstoord is, zoals bij een chyluslekkage. Chylus is een vloeistof (lymfevocht) die in de darmwand wordt gevormd. Met de chylus wordt het vet vanuit de darm naar de bloedbaan vervoerd. Als er een gaatje in een chylusvat ontstaat, bijvoorbeeld na een operatie, kan er chylus lekken. Om herstel te bevorderen, moet de hoeveelheid LCT-vet in de voeding beperkt worden. Om te zorgen voor voldoende energie, moeten de vetten uit de voeding vervangen worden door MCT-vetten. MCT-vetten worden namelijk wel goed opgenomen in de darmwand.

Hoe ziet het MCT-dieet eruit?

Bij het MCT-dieet dienen de voedingsmiddelen zo mager mogelijk te zijn. De variatielijst in deze brochure geeft aan welke voedingsmiddelen gekozen kunnen worden. In plaats van gewone boter, margarine, halvarine en olie moet MCT-margarine en/of MCT-olie gebruikt worden. MCT-vetten smaken anders dan gewone vetten. MCT-vetten bederven sneller en worden vloeibaar als ze buiten de koelkast bewaard worden. MCT-margarine mag u niet te hoog verhitten. Het vlampunt van MCT-margarine ligt lager dan dat van normale vetten. De margarine verbrandt eerder en bij bakken slaat dan ook gemakkelijker de vlam in de pan. MCT-olie kunt u verhitten tot 180º C. Het is ook mogelijk met om MCT-olie te frituren. Om de darmen aan de MCT vetten te laten wennen, dient de hoeveelheid MCT-vet langzaam worden opgebouwd. Begin met 25 gram MCT-vet per dag en breidt deze hoeveelheid eventueel uit naar ten hoogste 75 gram.

Variatielijst

Brood- en broodvariaties

Te gebruiken: broodsoorten zonder noten, pitten en zaden; bruinbrood, volkorenbrood, roggebrood, wit waterbrood, krenten- en rozijnenbrood (zonder spijs), knäckebröd (zonder sesamzaad), (volkoren)beschuit, Cracottes, Matzes, rijstwafel, ontbijtkoek, cornflakes, muesli zonder noten, alle (granen)pappen bereid van magere- of karnemelk.

Producten die u beter kunt vermijden:
Melkbrood, luxe broodjes, krenten- en rozijnenbrood met spijs, suikerbrood, notenbrood, croissants, broodjes van bladerdeeg (bijvoorbeeld: saucijzenbroodjes of kaasbroodjes), cream crackers, knäckebröd met sesamzaad, muesli met noten, cruesli, ontbijtgranen met chocolade, alle pappen bereid van halfvolle en volle melk.

Halvarine, margarine, roomboter en olie

Te gebruiken: MCT-margarine, MCT-olie.

Producten die u beter kunt vermijden:
Alle soorten halvarine, margarine, roomboter, olie, bak en braadvet, kokosolie, frituurvet en frituurolie.

Kaas

Te gebruiken: 20+ kaas, 20+ smeerkaas, 20+ komijnekaas, Hüttenkäse, Zwitserse strooikaas, magere kruidenkaas en alle soorten kaas met een vetgehalte van 20+ of lager.

Producten die u beter kunt vermijden:
Alle soorten kaas met een vetgehalte hoger dan 20+, roomkaas (bijvoorbeeld Monchou en Boursin), buitenlandse kaas (bijvoorbeeld Brie en Camembert), kaasachtige producten (bijvoorbeeld kaasspread), schapenkaas, geitenkaas en Parmezaanse kaas.

Vleeswaren

Te gebruiken: magere vleeswaren zoals: achterham, beenham, casselerrib, varkensfricandeau, kalkoenham, kalkoenfilet, kalkoenrollade, kiprollade, kipfilet, kiprollade, rookvlees, rosbief, kalfs- en runderrollade, ongelardeerde lever en rundertong.

Producten die u beter kunt vermijden:
Alle soorten vette vleeswaren zoals: bacon, schouderham, alle worstsoorten, corned beef, filet american, gebraden gehakt, leverkaas, ontbijtspek, paté, rauwe ham, salami, zure zult, gelardeerde lever en kant-en-klare broodsalades (bijvoorbeeld: vlees, vis of ei).

Let op: alle soorten kaas en vleeswaren bevatten vet, ook de magere soorten. Gebruik hier daarom niet teveel van.

Eieren

Te gebruiken: eiwit.

Producten die u beter kunt vermijden:
Eidooier.

Zoet beleg

Te gebruiken: (basterd)suiker, honing, jam, marmelade, appel- en perenstroop, vruchtenhagel, (gestampte) muisjes en plakjes fruit.

Producten die u beter kunt vermijden:
Chocoladehagelslag, chocoladevlokken, chocoladepasta, hazelnootpasta, speculoos, alle notenpasta’s en kokosbrood.

Overig broodbeleg

Te gebruiken: marmite, rauwkost: tomaat, komkommer, paprika, wortel, sla en tuinkers.

Producten die u beter kunt vermijden:
Pindakaas, sandwichspread, humus en tahin (sesampasta).

Tip! 
Denk bij broodbeleg ook eens aan fruit, zoals aardbeien, banaan, appel met kaneel.

Melk, melkproducten en ijs

Te gebruiken: magere melk, magere chocolademelk, karnemelk, magere koffiemelk, magere yoghurt, magere Griekse yoghurt 0%, magere (vruchten)yoghurt, magere yoghurtdrank, magere (vruchten)kwark, magere vla, pudding van magere melk en sorbetijs.

Producten die u beter kunt vermijden:
Halfvolle en volle melk, -yoghurt, -kwark of –vla, halfvolle en volle chocolademelk, pudding van halfvolle of volle melk, milkshake, amandeldrink, sojadrink, rijstdrink, haverdrink, hazelnootdrink, kokosmelk, roompudding, bavarois, chocolademousse, roomijs, ijs op basis van halfvolle of volle melk of yoghurt, slagroom, koffieroom, crème fraîche, halfvolle en volle koffiemelk (poeder).

Soep

Te gebruiken: heldere soep uit een pakje, ontvette bouillon van mager vlees/vis/kip, bouillon van blokjes/tabletten/korrels en groente.

Producten die u beter kunt vermijden:
Soep uit glas of blik en gebonden soep uit een pakje.

Vlees

Te gebruiken: mager rund-, kalfs-, paarden- of varkensvlees zoals: bieflappen, biefstuk, ossenhaas, rosbief, magere runder- of kalfslappen, tartaar, rosbief, runderrollade, runderlever, sukadelappen, haaskarbonade, fricandeau, varkenshaas, hamlappen, magere varkenslappen, varkensoester, varkensfilet, varkenslever, tong, nier, zwezerik en hersenen. Vlees van ree, geit, konijn, haas en struisvogel. Gevogelte zonder vel zoals: kipfilet, kiprollade, kalkoenfilet en kalkoenrollade. Vleesvervanging zoals: tahoe, tempeh, quorn, groenteburger, sojastukjes, vegetarische hamburger en vegetarische kebab.

Producten die u beter kunt vermijden:
Alle soorten vet kalfs-, rund-, varkens-, schapen-, en lamsvlees zoals: hacheevlees, hamburger, riblappen, doorregen runderlappen, slavink, rundervink, runderworst, klapstuk, sukadelappen, karbonade, borstrollade, lenderollade, doorregen varkenslappen, saucijzen of verse worst, spareribs, doorregen rollade, speklappen, schouderlappen, rookworst, knakworst, alle soorten gehakt en alle gepaneerde vleessoorten waar eigeel in verwerkt is. Gevogelte zoals: kip met vel, kippenpoot.

Vleesvervanging zoals: alles wat gepaneerd is, kaasburger.

Let op! Gepaneerd vlees is alleen toegestaan als het wit van een ei of magere melk als plakmiddel is gebruikt.

Vis

Te gebruiken: magere vis zoals: baars, bot, schelvis, forel, kabeljauw, koolvis, tilapia, rode poon, schar, schol, stokvis, tong, tarbot, tonijn op water, wijting, rog, zeelt, zeewolf, baars en inktvis. Schaal en schelpdieren (maximaal één maal per 14 dagen) zoals: mosselen, oesters, garnalen, krab en kreeft.

Producten die u beter kunt vermijden:
Vette vis zoals: ansjovis, haring, makreel, bokking, zalm, paling, sprot, heilbot, kaviaar, sardientjes, kant- en klare vissalade, kant- en klaar gebakken en gefrituurde vis, vissticks, lekkerbek, viscuisine en vis uit blik op oliebasis.

Let op: Gepaneerde vis is alleen toegestaan als het wit van een ei of magere melk als plakmiddel is gebruikt.

Jus, sauzen en dressings

Te gebruiken: barbecuesaus, tomatenketchup, curry, piccalilly, ketjap, shaslicksaus, mosterd, mango chutney, kant- en klare dressing zonder olie, dressing met MCT olie, slasaus en fritessaus tot 10% olie, juspoeder bereid met water en jus bereid van MCT olie of MCT margarine.

Producten die u beter kunt vermijden:
Alle sauzen met meer dan 10% olie zoals: bak- en braadvet, kant- en klare smeltjus gewone fritessaus, mayonaise, halvanaise, yogonaise, slasaus, saus of basis van boter en bloem, cocktailsaus, knoflooksaus, kerriesaus, satésaus, pesto, kookroom, zure room (ook light), crème fraîche (ook light), sauzen en dressings op oliebasis en jus bereid van normale boter of margarine.

Tip

  • Als u jus of saus maakt, kunt u deze op smaak brengen met bijvoorbeeld kruiden, specerijen, knoflook, citroensap, tomatenpuree, tomatenketchup, ketjap, sambal of mosterd.
  • Denk ook eens aan champignons, ui, prei, paprika, verse pepers of vruchten bij het maken van saus.

Zetmeelcomponent

Te gebruiken: gekookte aardappelen, aardappelpuree bereid met magere melk en MCT margarine, in MCT olie gebakken aardappelen, rijst, macaroni, spaghetti, vermicelli, mie, mihoen en couscous zonder vet bereid.

Producten die u beter kunt vermijden:
Aardappelpuree bereid met halfvolle of volle melk, in boter of margarine of olie gebakken aardappelen, aardappelkroketten, aardappeltoefjes (pommes duchesse), rösti, bami en nasi goreng bereid met boter of margarine of olie. Friet (ook ovenfriet en voorgebakken friet), kant-en-klare maaltijden zoals stamppot, lasagne, pizza en huzarensalade.

Groente en peulvruchten

Te gebruiken: alle soorten groenten en peulvruchten eventueel afgemaakt met MCT-margarine, rauwkost met een dressing zonder olie of met MCT-olie.

Producten die u beter kunt vermijden:
Groente à la crème, avocado, sojabonen, kant- en klare salades en olijven.

Fruit

Te gebruiken: alle soorten vers en gedroogd fruit en fruit uit blik of pot.

Producten die u beter kunt vermijden:
Kokosnoot.

Dranken

Te gebruiken: mineraalwater, tomatensap, groentesap, vruchtensap, limonade en frisdrank.

Zoete versnaperingen

Te gebruiken: naturel-, volkoren-, vruchten-, gember ontbijtkoek, eierkoek, taai taai, lange vinger, koekjes en gebak bereid met MCT olie/MCT margarine, kaneelbiscuit, hopjes, zuurtjes, pepermunt, kauwgom, spekjes, winegums, waterborstplaat, drop, tumtum en schuimpjes.

Producten die u beter kunt vermijden:
Engelse drop, marsepein, roomboterborstplaat, chocolade, bonbon, koekjes en gebak bereid met boter, margarine, olie, amandelspijs, boter crème en kokos (bijvoorbeeld: speculaas, kokosmakroon, sprits, gevulde koek, kano, kruidkoek, cake, oliebol, appelbeignet, flensje, pannenkoek).

Hartige versnaperingen

Te gebruiken: soepstengels, rijstwafel, Japanse rijst zoutjes zonder pinda’s, blokjes 20+ kaas en popcorn.

Producten die u beter kunt vermijden:
Noten, pinda’s, zaden en pitten (bijvoorbeeld: zonnebloempitten, sesamzaad), studentenhaver, chips en andere aardappelzoutjes (ook light), zoute koekjes, kaasstengels, snacks zoals bitterballen, kroketten, loempia’s en alle slaatjes.

Contact

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of ontstaan er na de behandeling onverhoopt problemen waarover u zich zorgen maakt, dan kunt u bellen naar Dietetiek via 088 125 00 00 of stuur een e-mail naar dietetiek@adrz.nl. Buiten werktijden kunt u bellen naar de Afspraakcentrale van Adrz via 088 125 00 00. Zij verbinden u door met de betreffende afdeling.

 

Wilt u een afspraak maken, annuleren of verzetten? Neem dan contact op met de Afspraakcentrale via 088 125 00 00 of via het contactformulier.