Low anterior syndroom (LAR) – klachten na endeldarmoperatie

Het low anterior syndroom is een verzamelnaam voor klachten die kunnen ontstaan na een endeldarmoperatie of low anterior resectie (LAR). In sommige gevallen is hier een bestraling of chemotherapie aan voorafgegaan. Hoe dichter de aansluiting bij de kringspier, des te groter de klachten kunnen zijn.

Functie endeldarm

De endeldarm is een soort reservoir dat signalen afgeeft als de darm vol is. Wanneer een stuk van de endeldarm is verwijderd, verstoort dit de signaalfunctie. Het gevoel van aandrang is hierdoor verminderd of verdwenen. Ook kan de endeldarm na de operatie minder of geen ontlasting meer opslaan en kan de functie van de kringspier verminderd zijn. Dit kan leiden tot problemen met de aandrang en ongewild verlies van ontlasting of windjes.

Klachten na endeldarmoperatie

Na een endeldarmoperatie kunnen de volgende klachten optreden:

• Vaker naar het toilet moeten voor ontlasting, tot tien tot vijftien keer per dag (ook gedurende de nacht). Een normale frequentie van de ontlasting na een endeldarmoperatie is drie tot zeven maal per dag.
• Meerdere keren achter elkaar naar het toilet moeten. Dit kan in totaal een periode van anderhalf tot twee uur beslaan.
• Een sterke aandrang van ontlasting en moeilijk kunnen uitstellen.
• Ongewild verlies van ontlasting en windjes.
• Dunnere ontlasting (soms waterdun) dan voor de operatie.

Duur van de klachten

Uw ontlastingspatroon wordt nooit zoals het voor de operatie was, maar de klachten kunnen de eerste drie tot zes maanden na de operatie verbeteren. Het herstel duurt maximaal twee jaar. Het kan voorkomen dat klachten nooit volledig verdwijnen.

Adviezen verminderen klachten

Met de onderstaande adviezen kunt u mogelijk zelf de klachten wat verminderen:

• Drink niet meer dan anderhalf tot twee liter vocht per dag, bestaande uit ongeveer:
  • Halve liter watergerelateerde dranken (koffie, thee, bouillon)
  • Halve liter verzuurde melkproducten (karnemelk, yoghurt, kwark)
  • Halve liter andere dranken

Als de klachten ernstig zijn, kunt u de laatste halve liter ook vervangen door isotone dranken, zoals sportdrank, ORS en kokoswater. Isotone dranken worden eerder in het bloed opgenomen dan water of andere dranken.

• Vermijd een teveel aan de volgende producten:
  • cafeïne – dit versterkt het samentrekken van de darm
  • koolzuurhoudende dranken – deze verhogen winderigheid en een opgeblazen gevoel
  • lightproducten – de zoetstoffen maken de ontlasting dunner.
• Eet vijf tot zes kleine maaltijden verspreid over de dag.
• Sla geen maaltijden over, dit verergert de waterige ontlasting en de winderigheid.
• Kauw voedsel goed en eet rustig zonder veel te praten. Veel praten en snel eten verhogen de winderigheid en het opgeblazen gevoel.
• Eet vezelrijk voedsel, dit dikt de ontlasting in en vertraagt de doorgang.
• Eet zetmeelrijke producten, zoals aardappelen, peulvruchten en banaan. Zetmeel bindt vocht.
• Neem maximaal drie stuks fruit per dag, te veel fruit versnelt de doorgang.
• Stop met roken, dit verhoogt het samentrekken van de darm en zorgt voor winderigheid.
• Gebruik na iedere ontlasting water en een zacht washandje om de anus schoon te maken, indien door de ontlasting klachten ontstaan zoals een branderig gevoel en jeuk. Gebruik geen zeep of hard toiletpapier.
• Ter bescherming of bij een kapotte huid kunt u Sudocrème, Bepathen of zinkoxidezalf proberen. Deze middelen kunt u bij de drogist kopen. Als deze niet voldoende helpen, kunt u contact met ons opnemen om te kijken of we een ander middel kunnen voorschrijven.

Behandelopties

Bij klachten heeft u de volgende behandelopties:

• Spierversterkende oefeningen bij een bekkenfysiotherapeut, in combinatie met dieetadviezen kan de sterke aandrang en ongewild verlies van ontlasting verminderen. Bespreek met uw verpleegkundig specialist of dit voor u een optie is.
• U kunt twee keer per dag Psylliumzaad of Metamucil innemen met weinig water. Dit dikt de ontlasting in.
• Loperamide kunt u in overleg met de arts innemen als de ontlasting erg dun is. Neem de Loperamide een halfuur voor de maaltijd en eventueel voor de nacht in, als u gedurende de nacht klachten heeft (maximaal 4 per dag). Loperamide dikt de ontlasting in en vermindert ook de aandrang en het aantal keren dat u ontlasting heeft. Maar Loperamide kan ook verstopping geven als te veel wordt ingenomen.
• Als de ontlasting te dik is, kunt u macrogol innemen. Dit moet u met voldoende water innemen.

U kunt met uw behandelend arts bespreken of darmspoelen een optie is. Dit kan als de klachten na drie tot zes maanden niet zijn verminderd of wanneer de klachten u beperken in uw dagelijks functioneren. Bij darmspoelen wordt via een spoelsysteem water in de anus gebracht. De darm zal zich vullen, door de vulling wordt een natuurlijke reactie opgewekt om ontlasting te lozen. Het is bedoeld om ongewild verlies van ontlasting te voorkomen en veelvuldige aandrang te verminderen. Het spoelen komt wel dagelijks terug en neemt ongeveer dertig tot zestig minuten in beslag. Als het goed gaat, hoeft u die dag niet meer naar het toilet. Het spoelen wordt u door een verpleegkundige uit het ziekenhuis geleerd, zodat u dit thuis zelf kunt toepassen.

Contact

Mocht u na het lezen van deze informatiefolder nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met uw verpleegkundig specialist: