Het woord zegt het al: de winterdepressie is seizoensgebonden. Wanneer in het najaar de dagen korter worden, beginnen mensen zich somberder te voelen. ‘Hoe verder je van de evenaar af woont, hoe meer kans je hebt om in de winter depressief te worden’, legt psychiater Raymond Haans uit.

Minder energie

Raymond werkt sinds kort als een van de twee psychiaters in Adrz. ‘Het aantal mensen dat echt een winterdepressie heeft is klein, weet ik uit ervaring. Wel hebben veel mensen last van een winterdip of winterblues. Ze hebben minder energie en zijn neerslachtiger dan in de zomer. Wanneer iemand zulke ernstige klachten heeft dat hij beperkt wordt in zijn werk, sociale leven of relatie, dan pas spreken we van een winterdepressie.’

Winterdepressie gaat vanzelf weer over

Kenmerken van een depressie zijn vermoeidheid, somberheid, interesseverlies, sterke afname van eetlust en concentratieverlies. De klachten beginnen vaak rond november en zijn het ergst rond januari. In het voorjaar wordt het vaak weer beter. ‘Dat is ook het grote verschil met een “gewone” depressie’, merkt Raymond op. ‘Iemand die een winterdepressie heeft, weet dat het vanzelf weer over gaat.’

Het lichaam uit balans

De oorzaak van een winterdepressie is vaak een gebrek aan licht. In de winter zijn de dagen korter en dat heeft effect op onze biologische klok. Die kan daardoor ontregeld raken. En dan raken alle ritmes in het lichaam uit balans. Daarnaast maakt het lichaam in de winter ook minder vitamine D aan, doordat er minder zonlicht is. Vitamine D kan mogelijk een rol spelen in het voorkomen van een “winterdip”.

Na twee weken klachtenvrij

‘Lichttherapie lijkt goed te helpen tegen een winterdepressie’, geeft Raymond aan. ‘Iemand gaat ‘s morgens 20 tot 30 minuten achter een speciale lamp zonder uv-straling zitten. Het licht komt overeen met daglicht drie kwartier na zonsopgang. Het effect is vergelijkbaar met medicatie, je kunt zelfs bijwerkingen krijgen zoals hoofdpijn en misselijkheid. Net als bij medicatie helpt lichttherapie niet bij elke patiënt. Toch is mijn advies om licht therapie te verkiezen boven medicatie. Het is een eenvoudige manier om een winterdepressie te verhelpen en het effect is vaak groot. De meeste mensen zijn zelfs al na twee weken klachtenvrij.’