Waarom wordt een Samarium-153 behandeling gegeven?
Patiënten met kanker kunnen uitzaaiingen krijgen in de botten. Deze uitzaaiingen kunnen erg pijnlijk zijn. Het doel van deze behandeling is het verminderen van deze pijnklachten in de botten. Wanneer u pijn heeft in de botten door uitzaaiingen, is dit in het begin goed te behandelen met pijnstillers. Maar als u meer pijn krijgt, kunnen de pijnstillers de pijn niet altijd goed onderdrukken. Ook kunnen de bijwerkingen van de pijnstillers een steeds groter probleem worden. Is dit bij u het geval dan kan een behandeling met radioactief Samarium een mogelijkheid zijn.
In het ziekenhuis
Als u voor de eerste keer naar Adrz komt, kunt u zich bij de receptie in de centrale hal laten inschrijven. Zorg dat u uw zorgpas en identiteitsbewijs (geldig paspoort, rijbewijs of ID-kaart) bij de hand heeft. Uw persoonlijke gegevens worden gevraagd.
Uw gegevens komen op stickers te staan. Deze stickers worden gebruikt om uw behandeling administratief te kunnen verwerken. Wij raden u daarom aan om een kwartier voor de afgesproken tijd aanwezig te zijn. Bent u al ingeschreven maar zijn er veranderingen in uw gegevens, bijvoorbeeld nieuwe ziektekostenverzekeraar of een verhuizing? Geef deze dan altijd door bij de receptie. De identificatieplicht is ook dan van toepassing. Na het aanmelden, meldt u zich bij de afdeling Nucleaire Geneeskunde in Goes (route 15).
Hoe werkt de Samarium-153 behandeling?
Samarium lijkt erg op Calcium. De botten nemen net als Calcium ook Samarium op. Hierdoor komt Samarium ook in de uitzaaiingen in de botten terecht. Het Samarium zendt twee soorten straling uit:
- De bètastraling zorgt voor de bestraling van de uitzaaiingen in de botten. Deze straling komt niet dieper dan 8mm en komt niet buiten het lichaam.
- Daarnaast wordt nog een ander soort straling uitgezonden. Deze gammastraling komt wel buiten het lichaam. Deze dosis moet voor andere personen zo laag mogelijk blijven.
De botten zullen voor het grootste deel het Samarium opnemen. Een klein deel zal via de urine worden uitgescheiden in de eerste 24 uur. Uw urine is in deze periode dan ook besmettelijk. Om uw omgeving te beschermen tegen deze besmetting en de straling hebben we leefregels. Onder het kopje ‘leefregels na de behandeling’ kunt u lezen welke deze zijn. Het is erg belangrijk om u aan deze regels te houden.
Voorbereiding op de behandeling
Krijgt u bestraling of chemotherapie?
Zes weken voor de toediening van Samarium mag u geen bestraling of chemotherapie gehad hebben.
Gebruikt u calciumpreparaten?
Zo ja, dan mag u deze twee weken voor de behandeling niet meer innemen.
Zwangerschap en borstvoeding
Een Samariumbehandeling wordt niet gegeven als u zwanger bent of als u borstvoeding geeft.
Onderzoeken vóór de behandeling
Bloedonderzoek
Vlak voor de behandeling is er nog bloedonderzoek nodig. Vooral het aantal bloedplaatjes en witte bloedcellen moet voldoende zijn om u te kunnen behandelen.
Skeletscintigram
Voordat wij de behandeling met Samarium inplannen, maken we een scan van uw botten (een botscan). Op deze scan kunnen we zien of de uitzaaiingen voldoende Samarium zullen gaan opnemen
Vóór de behandeling
- U mag vooraf alles eten en drinken.
- Voordat de behandeling gestart wordt moet u de blaas zo goed mogelijk leeg plassen.
De behandeling
De nucleair geneeskundige bespreekt de behandeling met u. De toediening van de Samarium gebeurt via een infuus dat in een bloedvat in uw arm wordt aangebracht. Afgezien van de prik merkt u hier niets van.
Na de behandeling
Na de toediening wordt er gemeten hoeveel straling u op dat moment uitzendt. Als dat beneden de wettelijke norm is mag u de afdeling verlaten. Wanneer dat niet het geval is, moet u wachten in een speciaal daarvoor bestemde ruimte (maximaal twee uur).
Bijwerkingen en risico’s van de behandeling
Samarium wordt goed verdragen. U kunt gewoon eten en drinken. Uw reactievermogen wordt niet beïnvloed. De eerste paar dagen na de behandeling kan de pijn toenemen; daarna neemt de pijn binnen één à twee weken af. U mag andere pijnstillers blijven gebruiken. Na ongeveer zes weken is de pijnvermindering maximaal. Dit kan een aantal maanden aanhouden. Als de pijn na enige maanden toch weer toeneemt, is het mogelijk dat u na twee maanden een tweede injectie met Samarium krijgt.
Het kan zijn dat het aantal bloedplaatjes en witte bloedcellen in uw bloed tijdelijk afneemt. Dit herstelt zich meestal na enkele weken. Als u een behandeling met Samarium heeft gekregen moet u daarom extra opletten als u een wondje of een infectie krijgt.
Leefregels na de behandeling
De leefregels zijn ervoor om vooral uw omgeving te beschermen tegen onnodige straling. Wij bespreken deze leefregels met u en als u nog vragen heeft zullen wij die met u bespreken voordat u naar huis gaat.
Eerste dag
De eerste 24 uur nadat u het Samarium heeft gekregen raden wij u aan om meer te drinken dan u normaal gewend bent. Dit zorgt ervoor dat het Samarium, dat niet door het skelet opgenomen is, snel uit het lichaam verdwijnt.
Eerste drie dagen
Toilet
Indien mogelijk gebruikt u een eigen toilet, wanneer dit niet mogelijk is houdt u zich aan de volgende regels:
- Zittend plassen, gebruik altijd toiletpapier, ook na het plassen.
- Tweemaal doorspoelen.
- Handen wassen, indien mogelijk op het toilet, dit om besmetting van deurknoppen te voorkomen.
- Eventuele besmetting met lichaamsvloeistoffen en/of uitscheiding dient u zelf op te ruimen met een droog toiletpapier of een tissue. Spoel deze direct door het toilet. Draad hierbij wegwerphandschoenen.
- Wanneer uw medebewoners/gasten gebruik maken van hetzelfde toilet dienen zij ook op het toilet de handen wassen.
- Het schoonmaken van het toilet dient met wegwerphandschoenen te gebeuren (liefst dagelijks).
Complicaties
Als u binnen drie dagen na de behandeling wordt opgenomen of als er complicaties optreden, kan uw behandelend arts contact opnemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde voor meer informatie.
Lichamelijk contact
Direct lichamelijk contact zoals knuffelen of seksueel contact moet u in de eerste drie dagen na de behandeling beperken tot maximaal dertig minuten per dag.
Eerste week
Een (ongeboren) kind is gevoeliger voor straling dan een volwassene. Houd daarom één week na de behandeling minimaal twee meter afstand tot zwangere vrouwen en kinderen.
U mag geen kinderen bij u op schoot of in bed nemen. Uw kinderen kort knuffelen of een zoen geven is geen probleem.
De eerste week na de behandeling moet u bij volwassenen ruim afstand houden of maar een korte tijd op korte afstand blijven. Dit is vooral belangrijk voor mensen die dagelijks in uw buurt zijn.
Om de straling voor andere mensen zo laag mogelijk te houden, is het wenselijk dat u zoveel mogelijk voor uzelf zorgt (zonder hulp van anderen).
Als mensen u toch moeten verzorgen moeten zij handschoenen dragen wanneer ze in contact kunnen komen met uw urine.
Linnengoed
Handdoeken, washandjes en beddengoed die u gebruikt mogen niet door anderen worden gebruikt voordat ze zijn gewassen.
Afval
Een vuilniszak met mogelijk besmet afval (bijv. incontinentiemateriaal, zoals: stoma en katheters) moet goed afgesloten worden en zover mogelijk buiten het bereik van anderen staan. Denk daarbij ook aan kinderen en huisdieren die in de buurt kunnen komen. Let erop dat dit zowel binnen als buiten kan zijn. Het afval mag wel als normaal huisvuil worden afgevoerd.
Vliegen kort na de behandeling
Bent u van plan kort na uw behandeling een vliegreis te maken? Dan moet u dat tijdens het intakegesprek aangeven. U zal dan na de behandeling een douaneverklaring (“vliegbrief”) meekrijgen. Hierin staat dat u een behandeling met radioactief Samarium-153 heeft ondergaan. Daarin staat ook dat de dosis die een medepassagier zal ontvangen onder de internationale dosislimiet van 1 mSv valt.
Overlijden
Als u binnen 21 dagen na de therapie komt te overlijden, dient uw familie er rekening mee te houden dat er mogelijk beperkingen zijn met betrekking tot uw uitvaart. Hierbij kan het bijvoorbeeld zo zijn dat een crematie niet mogelijk is. Informeer uw naasten hierover zodat zij dit kunnen aangeven bij de uitvaartondernemer.
Tot slot
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde, 088 125 52 91.
Uw afspraak in Goes (route 15)
Datum _____________dag ________________ tijd ________ uur
Adrz | ‘s-Gravenpolderseweg 114 | 4462 RA | Goes