Met Mohs’ micrografische chirurgie is het mogelijk huidkanker te verwijderen zonder onnodig weefsel op te offeren. Deze techniek wordt meestal toegepast bij huidkanker in het hoofd-halsgebied. De behandeling vindt plaats op de dagbehandeling in het Erasmus MC.
Mohs’ micrografische chirurgie
Deze manier om huidkanker te behandelen werd begin jaren veertig ontwikkeld door Frederick Mohs’, professor in de heelkunde aan de universiteit van Wisconsin (Verenigde Staten). In de loop der jaren is de techniek verder verfijnd. Met deze behandeling kan de huidkanker volledig worden verwijderd zonder onnodig gezond weefsel op te offeren. Dit is mogelijk door met behulp van een microscoop de snijranden te beoordelen om te bepalen of ze vrij zijn van tumor. Mocht er nog tumor in de snijrand zichtbaar zijn, dan wordt er meer weefsel weggesneden, maar alleen daar waar nodig is.
De dag van de behandeling
Voorbereiding
Niet nuchter
De behandeling vindt plaats onder plaatselijke verdoving. U hoeft niet nuchter te komen, u mag voor de operatie gewoon eten en drinken.
Niet scheren
Als de plek die behandeld gaat worden in een behaard gebied zit, scheert u zich dan niet voor de ingreep.
Bloedverdunners
Wanneer u bloedverdunners gebruikt, kunt u deze blijven gebruiken, tenzij uw arts anders heeft aangegeven.
Roken
Roken heeft een negatieve invloed op de genezing van operatiewonden. Nicotine vernauwt de bloedvaten waardoor veel vaker problemen bij de wondgenezing optreden, zoals weefselversterf en infecties. Wij raden u aan (tijdelijk) te stoppen met roken. Wanneer u overweegt (tijdelijk) te stoppen met roken, moet u ten minste zeven dagen voor de operatie stoppen en gestopt blijven totdat de wond is genezen.
Vervoer
Wij raden u aan iemand mee te nemen, u mag niet zelf naar huis rijden. Als u een verband op of rond uw ogen heeft, is het raadzaam om de eerste week geen voertuig te besturen.
Kleding
Draag op de dag van de behandeling gemakkelijk zittende kleding. Draag geen sieraden of make-up.
Vakantie
Heeft u vakantie gepland in de weken na de ingreep, bespreek dit dan met de arts.
De behandeling
Erasmus MC is een expertisecentrum op het gebied van huidkanker en Mohs’ micrografische chirurgie. Een team van ervaren dermatologen (in opleiding) en assistenten voert de behandeling uit. Voordat de behandeling begint, vinden er een aantal voorbereidingen plaats.
Desinfecteren en verdoven
De arts tekent de tumor met een kleine marge af. Daarna wordt het operatiegebied schoongemaakt met een desinfecterend middel en afgedekt met steriele doeken. Vervolgens wordt het te opereren gebied plaatselijk verdoofd. Het inspuiten van de verdovingsvloeistof kan een brandend gevoel geven. Soms wordt er een verdoving vanuit de mond gegeven. Wanneer er bij het oog geopereerd moet worden, krijgt u verdovende oogdruppels toegediend.
Wegsnijden aangetaste huid
Na het verdoven worden er kleine hechtingen gezet om de randen te markeren. Daarna wordt de huidtumor weggesneden. U voelt dat de arts bezig is, maar het hoort geen pijn te doen. Na afloop wordt een verband aangelegd. Het wegsnijden van huidtumor duurt gemiddeld dertig minuten.
Na het wegsnijden
Na het wegsnijden wordt het weefselstukje ingevroren en in kleine plakjes gesneden (ook wel coupes genoemd). Deze plakjes worden onder de microscoop bekeken om te zien of er nog tumorcellen in de snijranden aanwezig zijn. Alle randen worden gemerkt met een kleur en er wordt een tekening gemaakt. Zo is precies te zien waar er eventueel nog tumorresten zijn achtergebleven. De wachttijd tot de eerste uitslag is ongeveer drie uur.
Pauze
Tijdens de pauze wacht u in de rustkamer op de uitslag van het microscopisch onderzoek. U mag één persoon meenemen die de hele dag bij u is. U wordt verzocht de afdeling NIET te verlaten. Er is koffie en thee in de rustkamer. Vanuit het ziekenhuis krijgt u als patiënt een lunch aangeboden. Degene die met u meekomt, kan zelf lunch meenemen of naar het restaurant of de supermarkt in de centrale hal van het ziekenhuis. Zodra de uitslag van het microscopisch onderzoek bekend is, krijgt u dat te horen.
Volgende ronde(s)
Als er nog tumorcellen zijn gezien, wordt nog een stukje huid weggesneden en aansluitend onderzocht. Deze procedure wordt herhaald totdat de tumor weg is. Gemiddeld is dit na twee tot drie rondes, maar soms zijn er meer rondes nodig om de tumor volledig weg te halen.
Het sluiten van de wond
Afhankelijk van de plaats en grootte van de wond, wordt deze direct gesloten of open gelaten en (indien nodig) later gesloten. Als de wondranden niet direct tegen elkaar gehecht kunnen worden, zijn er andere mogelijkheden om de wond te sluiten. Bijvoorbeeld door de naastliggende huid op te schuiven of door een huidtransplantaat te gebruiken. Voor het sluiten van de wond is het meestal nodig om extra plaatselijke verdoving te geven. Na het hechten van de wond wordt een drukverband aangebracht. Het sluiten van de wond duurt tussen de 45 en 90 minuten.
Na de behandeling
Omdat bij u huidkanker geconstateerd is, zal er mogelijk de eerste jaren controle van de huid nodig zijn. Deze controles zullen weer plaats vinden bij uw behandelend dermatoloog in Adrz. Hoe lang en hoe vaak dit nodig is hangt af van het type huidkanker dat u heeft, dit zal uw behandelend arts met u bespreken. De eerste controle vindt plaats na drie maanden. Hierbij wordt het litteken geïnspecteerd en de rest van de huid nagekeken. Na de behandeling kunt u weer naar huis.
Pijnmedicatie
In de meeste gevallen valt de pijn mee. Als u pijn heeft, kunt u per keer twee keer 500 mg paracetamol (= 1000 mg) innemen, maximaal vier keer per dag. Wij adviseren u in principe geen andere pijnstillers (zoals aspirine) te gebruiken omdat deze pijnstillers vaak een bloedverdunnend effect hebben en kan het risico op een nabloeding daardoor vergroten. Wanneer u bij het oog bent geopereerd, wordt er vaak een oogzalf voorgeschreven voor één tot twee weken. Door deze zalf kunt u tijdelijk wazig zien.
Na de sluiting van de wond
De eerste dagen na het sluiten van de wond, verschijnt er een rode of blauwe kleur rond het behandelde gebied. Er kan een zwelling optreden, met name rond de ogen. Dit is een soort blauwe plek en geen reden tot ongerustheid. Na de behandeling komt u één tot twee keer terug op het verpleegkundig spreekuur in Adrz voor wondcontrole en het verwijderen van de hechtingen.
De wond mag niet nat worden tot het verband eraf is en de hechtingen zijn verwijderd. Wij adviseren u ook om zoveel mogelijk rust te houden en niet te bukken of zwaar te tillen. Stoppen met roken bevordert de genezing van de wond.
Bijwerkingen en complicaties
Na de behandeling thuis
De kans op een nabloeding is het grootst in de eerste 24 uur na de operatie. Als er een nabloeding optreedt, drukt u aaneengesloten met een schone theedoek twintig minuten stevig tegen de wond zonder tussendoor te kijken. Als de bloeding niet stopt, kunt u contact opnemen met de polikliniek dermatologie van Adrz. Het telefoonnummer staat onder Contact.
Operatierisico’s
Geen enkele operatie is zonder risico’s. Denkt u daarbij aan een nabloeding, een wondinfectie en het doorsnijden van een (huid)zenuw. Deze risico’s zijn gelukkig zeer zeldzaam en de operateur zal er alles aan doen om deze risico’s te vermijden.
Het resultaat
Na iedere ingreep ontstaat er een litteken. Afhankelijk van de plaats van de ingreep, de grootte van de wond en uw eigen genezingsaanleg, zal dit meer of minder zichtbaar zijn. Een litteken kan tot anderhalf jaar na een operatie verbeteren. Als u niet tevreden bent over het uiteindelijke resultaat, kunnen we samen met u zoeken naar een oplossing.
Contact
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of ontstaan er na de behandeling onverhoopt problemen waarover u zich zorgen maakt, dan kunt u bellen naar de polikliniek Dermatologie via 088 125 44 06 of Polikliniek Dermatologie Erasmus MC (010) 704 01 10 (van 08.00 uur tot 16.30 uur).
Bij een spoedgeval buiten kantoortijden belt u naar de spoedeisende hulp (010) 704 01 45. Vraagt u naar de dienstdoende dermatoloog.
Voor vragen over verwijzing, controle afspraken en huidkanker kunt u telefonisch of per email contact opnemen met de polikliniek Dermatologie van Adrz, via 088 33 88 444 of met de Afspraakcentrale via het contactformulier. Deze wordt vaak dezelfde werkdag nog in behandeling genomen. U kunt op werkdagen tussen 8.00 uur en 13.00 uur ook telefonisch contact opnemen met de Afspraakcentrale via 088 125 00 00, kies in het keuzemenu voor optie 1.
Meer informatie
Meer informatie over dit onderwerp: www.nvdv.nl/informatie-voor-de-patient/patientenfolders