In deze folder staat informatie die voor u belangrijk is bij de voorbereiding van het onderzoek, de uitvoering van het onderzoek en de nazorg.
Wat is een punctie of biopsie?
Het doel van een punctie en biopsie is om materiaal te verzamelen voor verder onderzoek. Er is een verschil tussen een punctie en een biopsie:
- Bij een punctie worden een aantal cellen afgenomen door een beetje vocht te puncteren met een dunne naald.
- Bij een biopsie wordt er een stukje weefsel afgenomen met een dikkere naald. Voorafgaand aan een biopsie krijgt u hiervoor een plaatselijke verdoving.
Het verzamelde cellen of weefsel worden onderzocht in het pathologisch laboratorium.
Wat u altijd moet melden bij behandelend arts én afdeling Radiologie:
- als u een antistollingsmiddel (bloedverdunner) gebruikt;
- als u een ziekte heeft waarbij de stolling van uw bloed gestoord is;
- als u zwanger of mogelijk zwanger bent;
- als u last heeft van allergieën.
De dag van het onderzoek
Voorbereiding
Eten en drinken
Bij de punctie/biopsie van de buikorganen, longen en botpuncties dient u twee uur voorafgaand aan het onderzoek nuchter te zijn. Dit wil zeggen niet eten, drinken en / of roken. Bij alle overige puncties / biopsies kunt u gewoon eten en drinken.
Medicatie
- Het gebruik van medicatie met betrekking tot antistolling/bloedverdunning dient afgestemd te worden met uw behandeld arts. Mogelijk moeten deze gestopt worden.
- Uw medicijnen kunt u op de normale manier en tijdstippen innemen, tenzij anders met u is afgesproken. Overleg als u twijfelt over het innemen van medicijnen met uw behandelend arts.
Laboratoriumonderzoek
Soms kan het nodig zijn om bloedwaardes te bepalen. Indien nodig wordt u hierover ingelicht.
Kleding
Trek kleding aan waarin u zich goed kunt bewegen en die u makkelijk uit en aan kunt trekken. Laat uw sieraden en waardevolle spullen thuis.
Opname
Voor sommige biopsies moet u voorafgaand aan het onderzoek worden opgenomen. Dit is noodzakelijk voor een juiste voorbereiding en nazorg van het onderzoek. Indien dit voor u van toepassing is, ontvangt u hierover bericht. Dit wordt ‘dagopname’ genoemd.
Het onderzoek
Voordat het onderzoek begint, legt de medewerker u uit wat er gaat gebeuren. Uiteraard kunt u altijd vragen stellen als u iets niet begrijpt. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de radioloog.
In de onderzoeksruimte wordt u gevraagd op de onderzoekstafel te gaan liggen. Afhankelijk van de plaats waar geprikt gaat worden, komt u op uw rug, buik of zij te liggen. Tijdens het onderzoek is het van belang dat u stilligt en eventuele ademhalingsinstructies opvolgt.
De radioloog bepaalt met echografie of met de CT-scan de plaats waar geprikt wordt. Vervolgens wordt de huid gedesinfecteerd.
Afhankelijk van de soort punctie/biopsie wordt de punctieplaats door de radioloog verdoofd (zie kopje “Wat is een punctie of biopsie?”). Hierna wordt een naald ingebracht.
Als de naald op de goede plek zit, wordt het onderzoeksmateriaal weggehaald. Als er voldoende onderzoeksmateriaal is verzameld, wordt de naald verwijderd. Het kan nodig zijn dat er meerdere keren geprikt wordt om voldoende materiaal te verzamelen. Op de prikplaats krijgt u een pleister
Duur van het onderzoek
Het onderzoek duurt een 15 – 45 minuten. Dit is onder andere afhankelijk van de plaats waarin geprikt moet worden.
Na het onderzoek
Zonder ziekenhuisopname (zonder dagopname)
Indien u niet bent opgenomen, kunt u na het onderzoek naar huis.
Met ziekenhuisopname (met dagopname)
Na het onderzoek haalt de verpleegkundige van de afdeling u op. Op de afdeling vinden diverse lichamelijke controles plaats. Tevens krijgt u bedrust. De opname varieert van drie tot vijf uur, afhankelijk van het soort punctie. Het advies is om niet zelf naar huis te rijden. Zorg er dus voor dat u vervoer naar huis hebt geregeld.
Uitslag van het onderzoek
De uitslag krijgt u van uw behandelende arts.
Wanneer contact opnemen na onderzoek?
Neemt u contact op met uw behandelend arts of huisarts indien u last krijgt van:
- Aanhoudende pijn
- Benauwdheid
- Langdurig nabloeden van de prikplaats
- Andere onverklaarbare klachten
’s Avonds, ’s nachts en in het weekend kunt u contact opnemen met de huisartsenpost.
Nazorg
Om de kans op een nabloeding te verkleinen, dient u zwaar lichamelijke inspanning de rest van de dag en de volgende dag te vermijden. U kunt thuis gewoon douchen.
U kunt last hebben van de plek waar de biopsie is uitgevoerd, vergelijkbaar met spierpijn of het gevoel van een blauwe plek. U kunt eventueel paracetamol innemen, maar géén medicijnen die aspirine bevatten. Aspirine werkt bloed verdunnend en vergroot de kans op een bloeduitstorting. Het is mogelijk dat u een blauwe plek krijgt waar de huid is aangeprikt.
Mogelijke complicaties
Geen enkel onderzoek/behandeling is zonder risico’s. Ernstige complicaties doen zich zelden voor. Complicaties worden door de aanvragend arts en radioloog met u besproken.
Contact
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of ontstaan er na de behandeling onverhoopt problemen waarover u zich zorgen maakt, dan kunt u bellen naar de afdeling Radiologie via 088 125 43 60. Neem tenminste 24 uur voor de afspraak contact op met de afdeling Radiologie als u verhinderd bent.
Als u de afdeling niet kunt bereiken, kunt u bellen naar de Receptie van Adrz via 088 125 00 00.