COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, ook wel chronische obstructieve long ziekte genoemd. Het is een longziekte waarbij de luchtpijpjes en soms ook de longblaasjes zijn beschadigd, wat kan zorgen voor minder zuurstof. Ademen is moelijker en vaak gaat dit samen met minder energie. Hierdoor kunnen normale dingen lastig zijn, zoals traplopen, boodschappen doen of aankleden.
Verzamelnaam bronchitis en longemfyseem
COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Bij chronische bronchitis zijn de bronchiën ontstoken. De bronchiën zijn de vertakkingen van de luchtpijn naar de longen. Daardoor maakt het lichaam meer slijm aan en is ademhalen lastiger. Ook gaat dit vaak gepaard met hoesten. Bij longemfyseem gaan er langzaam longblaasjes verloren. De longblaasjes zorgen ervoor dat zuurstof na het inademen in het bloed komt. En dat de afvalstoffen weer uitgeademd kunnen worden. Hoe minder longblaasjes er zijn, hoe moelijker dit wordt. Hierdoor kan benauwdheid ontstaan.
Een longaanval (exacerbatie)
Een longaanval is een plotselinge verergering van de klachten, ook wel exacerbatie genoemd. Het is van belang de signalen te herkennen die horen bij een longaanval, te weten: meer slijm, een andere kleur slijm, sneller moe bij inspanning, een piepende ademhaling, soms ook een pijnlijke ademhaling en koorts. Samen met de longverpleegkundige wordt er een longaanval-actieplan ingevuld, waarin besproken wordt wat er gedaan kan worden bij verergering van klachten.
Oorzaken van COPD
Meestal is roken de oorzaak van COPD. Roken of meeroken kan de longen ernstig beschadigen. Toch is het zo dat ongeveer één op de vijf patiënten met COPD nooit heeft gerookt. Bij hen heeft het een andere oorzaak, zoals:
- astma, longontsteking en andere longziekten
- erfelijke ziekten
- schadelijke stoffen, zoals houtstof, lijm en verfdampen
- luchtvervuiling, bijvoorbeeld door fijnstof
Diagnose
De diagnose COPD wordt gesteld door middel van longfunctieonderzoek (spirometrie of bodybox). Tevens wordt er aanvullend röntgenonderzoek gedaan als er verdenking is van emfyseem. Verder wordt er bloedonderzoek gedaan om andere orgaanfuncties te onderzoeken.