Corona en epilepsie
Wij krijgen veel vragen over de invloed van het coronavirus (COVID-19) op mensen met epilepsie en of het veilig is om gevaccineerd te worden.
Op de website van het epilepsiefonds treft u de meest recente informatie en antwoorden op veelgestelde vragen. Staat uw vraag hier niet tussen of wilt u persoonlijk advies? Dan vragen wij u om contact op te nemen met de polikliniek Neurologie.
Epilepsie is een hersenaandoening die het gevolg is van een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de hersenen. Hierdoor ontstaan aanvallen die van persoon tot persoon kunnen verschillen en waarvan de verschijnselen afhangen van de plaats waar de elektrische verstoring optreedt.
Waar heeft u last van?
De één raakt bewusteloos, valt en gaat schokken met armen en benen, de ander krijgt een vreemd, opstijgend gevoel in de maagstreek, heeft even een verminderd bewustzijn en vertoont automatische handelingen, zoals wrijven, mompelen etc. vertoont. Weer een ander voelt vreemde tintelingen, hoort vreemde geluiden, is wel bij bewustzijn, maar reageert even niet op de omgeving. Weer andere aanvallen bestaan alleen uit even voor zich uit staren en een kort bewustzijnsverlies. Na een epileptische aanval kan de betrokkene kortdurend verward zijn of klachten hebben van vermoeidheid, hoofdpijn, spierpijn of een tijdelijk verminderde functie van een arm en/of been.
Wat is de oorzaak?
Epilepsie wordt vaak door een combinatie van factoren veroorzaakt. Veel vormen van epilepsie worden veroorzaakt door aanleg, een hersenziekte of een hersenbeschadiging. Enkele voorbeelden van verworven oorzaken van epilepsie zijn een infectie of ziekte tijdens de zwangerschap, zuurstofgebrek tijdens de geboorte, een hersenvliesontsteking of een hersenbeschadiging na een ongeval, een herseninfarct, een hersenbloeding of een hersentumor. Maar slechts de minderheid van de mensen met bijvoorbeeld een doorgemaakt herseninfarct ontwikkelt epilepsie. Er komt ook altijd nog een zekere aanleg bij. Een aantal vormen van epilepsie is leeftijdsgebonden, wat inhoudt dat de aanvallen in een bepaalde leeftijdsperiode voorkomen en met het ouder worden kunnen verdwijnen.
Wat doet u bij een epileptische aanval?
Bij de meeste soorten aanvallen is eerste hulp niet nodig. De aanval houdt immers vanzelf weer op binnen enkele minuten. Het is wel belangrijk om gevaarlijke situaties die tijdens een aanval kunnen ontstaan, te vermijden en de persoon niet alleen te laten.
Vaak wordt zogenaamde noodmedicatie voorgeschreven om epileptische aanvallen die langer dan 3-5 minuten duren, af te breken. Een van de middelen is midazolam neusspray. Hieronder ziet u een animatiefilmpje van het Epilepsiefonds waarbij de toediening wordt gedemonstreerd. Ook vindt u meer informatie over midazolam neusspray in de folder. Heeft u hier vragen over, neem dan contact op met de neuroloog of verpleegkundig specialist.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Om de diagnose epilepsie te kunnen stellen, is het belangrijk om een gedetailleerde beschrijving te hebben van een aanval, liefst zelfs een video-opname. Aanvullende onderzoeken kunnen gedaan worden om te kijken of het (op grond van de beschrijving) bestaande vermoeden op epilepsie bevestigd kan worden. Met een hersenfilmpje (elektro-encefalogram, afgekort EEG) kan de elektrische activiteit van de hersenen gemeten worden. Bij mensen met bewezen epilepsie kan het EEG, buiten de aanvallen, normaal zijn. Om verder onderzoek te doen naar een eventuele onderliggende oorzaak van de epilepsie, kan er een scan gemaakt worden van het hoofd, bijvoorbeeld een CT-scan of een MRI-scan. Het komt echter vaak voor dat al het aanvullende onderzoek normaal is en dat op grond van de aanvalsbeschrijving de diagnose epilepsie wordt gesteld. Soms kan een video-opname van een aanval behulpzaam zijn bij het stellen van de diagnose.
Wat kunt u eraan doen?
De meest gangbare manier om epilepsie te behandelen is met medicijnen, ook wel anti-epileptica genoemd. Bij ongeveer 70% van de mensen zijn de epileptische aanvallen goed te onderdrukken met deze medicijnen. Bij de overige 30% hebben anti-epileptica of combinaties daarvan onvoldoende effect. Er wordt dan gesproken over een farmacotherapieresistente epilepsie. Bij sommige patiënten met deze farmacotherapieresistente epilepsie kan, als de epileptische aanvallen afkomstig zijn van een bepaald gebied uit de hersenen dat voor het verdere functioneren van die persoon niet belangrijk is, deze bron van de epilepsie met een operatie verwijderd worden (epilepsiechirurgie). Andere behandelmogelijkheden voor farmacotherapieresistente mensen met epilepsie zijn in bepaalde gevallen een ketogeen dieet of een behandeling via een geïmplanteerde stimulator, een zogeheten nervus vagus stimulatie.
Afspraak op het spreekuur
Na een contact op de Spoedeisende Hulp of na een verwijzing van de huisarts wordt een afspraak gemaakt op de polikliniek Neurologie bij de neuroloog of verpleegkundig specialist. Indien er sprake is van epilepsie zullen de vervolgafspraken veelal bij de verpleegkundig specialist plaatsvinden. Deze heeft niet alleen oog voor goede aanvalsbehandeling, maar ook voor de impact op het dagelijks leven. Hij kan daarbij gebruik maken van een breed netwerk aan zorgverleners in de regio of in expertisecentrum Kempenhaeghe.
Alle neurologen behandelen mensen met epilepsie. Dr. S.G.A. Wens, drs. B.A. Jongbloed en dr. C.A. Ibrahim-Verbaas hebben het aandachtsgebied epilepsie bij volwassenen. Drs. F. Visscher heeft het aandachtsgebied kinderepilepsie.
Maandelijks hebben de leden van dit team een overleg met de epileptoloog van expertisecentrum Kempenhaeghe om complexe vragen te bespreken. Voor kinderen met epilepsie en mogelijk leerproblemen is er contact met onderwijskundig begeleiders van het Landelijk Werkverband Onderwijs en Epilepsie (LWOE).