Bij peritoneaal dialyse (PD) zorgt het eigen buikvlies (peritoneum) voor de zuivering van het bloed. Dit buikvlies werkt als een natuurlijk membraan dat de buikholte bekleedt. Er zitten kleine gaatjes in het membraan zodat dit als een filter werkt. Hierdoor kunnen de afvalstoffen en vocht uit het bloed passeren. De spoelvloeistof stroomt de buikholte in via een katheter (een slangetje) in de buik. Overtollig water en afvalstoffen uit het bloed worden opgenomen in de spoelvloeistof, die regelmatig wordt ververst. Deze behandeling wordt zeven dagen per week uitgevoerd.
Er zijn twee manieren om peritoneaal dialyse te doen:
- Continue Ambulante Peritoneaal Dialyse (CAPD): er wordt vier keer per dag een handmatige wisseling gedaan (overdag)
- Continue Cyclische Peritoneaal Dialyse (CCPD): een machine voert ‘s nachts de behandeling uit.
De materialen hiervoor worden één keer per maand thuis bezorgd door de firma Baxter.
Wanneer u thuis bent, wisselt u in de ruimte die hiervoor is ingericht. Wanneer u niet thuis bent, overleg dan even met de verpleegkundige voor advies over wisseltijden en dagindeling. Belangrijk is dat men even apart kan gaan zitten in een zo schoon mogelijke ruimte waarbij de wisseling zo schoon mogelijk uitgevoerd kan worden en waarbij u niet afgeleid kan worden.
Wanneer u vakantieplannen heeft, bespreekt u dit tijdig met een verpleegkundige voor advies, bijvoorbeeld in verband met medische verklaringen. Daarnaast moet u de firma Baxter ook op tijd informeren in verband met de levering van de materialen (twee tot drie maanden voor vertrek).
Indien het voor u niet mogelijk is om de peritoneaal dialyse zelfstandig uit te voeren, kan er hulp ingeschakeld worden via thuiszorg of vanuit een zorginstelling. De thuiszorgorganisaties die gespecialiseerd zijn in het uitvoeren van de peritoneaal dialyse zijn Allévo en Zorgstroom. Indien u in een zorginstelling verblijft, kunnen de medewerkers zo nodig getraind worden om u te ondersteunen bij het peritoneaal dialyseren.
Werkwijze Adrz
Voorbereiding
Wanneer u gekozen heeft voor peritoneaal dialyseren, maakt u kennis met een PD-verpleegkundige door middel van een huisbezoek. Hierbij wordt ook informatie gegeven over de behandeling en wordt er met u gekeken naar een geschikte ruimte voor de uitvoering hiervan. Dit huisbezoek kan gezamenlijk plaatsvinden met een bezoek van de maatschappelijk werker.
Als u van uw behandelend nefroloog te horen hebt gekregen dat u binnenkort mag gaan starten met dialyseren, kan dit behoorlijk ingrijpend zijn. Vragen en onzekerheden kunnen spanningen met zich mee brengen. Niet alleen bij degene die het betreft maar ook bij de naasten. Dat is de reden dat de dialyseafdeling ook beschikt over een gespecialiseerde maatschappelijk werker. Zij kan u helpen om met deze spanningen om te gaan. Daarnaast kan zij u ondersteunen bij praktische zaken zoals thuishulp, vragen over vergoeding en het declareren van kosten.
Operatie
Voordat u kan starten is er een toegang tot de buikholte nodig. Via een kleine operatie wordt een zacht plastic slangetje (katheter) in de buik aangebracht. Deze katheter zit er permanent en zit zowel in de buikholte als 15 cm buiten het lichaam. De plaats waar de katheter de huid uit komt, wordt de huidpoort genoemd. Voor deze operatie wordt u opgenomen voor een dagopname.
Training
Twee weken nadat de katheter is ingebracht, vindt een training plaats van drie dagen in het ziekenhuis (poliklinisch) en één dag in uw thuisomgeving. Zo nodig komt de verpleegkundige een vijfde dag bij u thuis voor een trainingsdag. Tijdens de training in het ziekenhuis ziet u ook de nefroloog, diëtiste en maatschappelijk werk om de voorbereiding met u te bespreken.
Drie tot vier dagen na de training spreekt de verpleegkundige met u een huisbezoek af. Twee weken na de training volgt er een poliklinisch bezoek met de verpleegkundige en de nefroloog.
Poliklinisch bezoek
Nadat u bent gestart met peritoneaal dialyseren, volgt er iedere acht weken een poliklinisch bezoek met de nefroloog en de verpleegkundige. Voorafgaand aan dit bezoek laat u ten minste één week van te voren bloed afnemen.
Tijdens uw bezoek wordt er besproken hoe het met u gaat, wordt uw bloeddruk gemeten, de huidpoort gecontroleerd, de laboratoriumuitslagen besproken en wat er verder voor u van belang is.
Peritoneaal dialyse en diabetes
In de dialysevloeistof zit glucose. Door de glucose wordt er vocht onttrokken uit uw lichaam. Er wordt echter ook wat glucose hieruit opgenomen in uw lichaam. Dit kan invloed hebben op uw bloedsuikers. Hebt u diabetes? Dit kan betekenen dat u meer insuline moet gaan spuiten. Ook moet er weleens gewisseld worden met een vloeistof, waarin de concentratie glucose hoger is, waardoor u uw insulinedosis moet aanpassen. Lees meer hierover in de folder.
Bereikbaarheid PD-afdeling
De PD-afdeling bevindt in Adrz Goes zich op de begane grond. De afdeling is te bereiken via route 70a.
Het team is bereikbaar via dialyse.pdteam@adrz.nl. Liever telefonisch? Dat kan van maandag t/m vrijdag bereikbaar van 8.00 uur tot 16.00 uur via telefoonnummer 088 125 43 01.
Voor dringende zaken of problemen met peritoneaal dialyse kunt u buitenom kantoortijden contact opnemen met de bereikbare dienst via het algemene nummer van Adrz (088 125 00 00).
Problemen peritoneaal dialyse:
- Tekenen van ontsteking van de katheterpoort (roodheid, warm, pijnlijk, pusvorming)
- Klachten die mogelijk duiden op een peritonitis (buikvliesontsteking) zoals buikpijn, koorts, troebele dialyseoplossing.
- Problemen met de machine.
Raadpleeg uw eigen huisarts of de huisartsenpost bij problemen die niet direct te relateren zijn aan uw dialysebehandeling. Denk hierbij aan griep, diarree en kortademigheidsklachten.